MIJN VERHAAL OVER ONS DORP

Een Wandeling Door Schagerbrug

(Skaambrég of Skagerbrég)

(Binnenkort worden bij dit verhaal foto's geplaatst)

Twee films vanaf de brug in het dorp

Het begin:

Wandelend 's avonds langs de dorps-weg, rijd mij een fietser voorbij. Mijn eerste gedachte waar gaat hij naar toe, te sporten of zomaar een eindje om. Maar ik wandel verder en zie hier en daar licht branden bij de huizen waar ik langs loop. Bij anderen zijn de gordijnen dicht, en ik denk wat zal daar achter gebeuren? Kijkt men tv, of loopt men er daar in pyjama rond, of misschien wel in hun nakie. Zo zie je maar waar je gedachte naar af kunnen dwalen, maar misschien heb ik wel gelijk. Dan gaat het verhaal een andere wending nemen, zijn het oudere of jongere mensen.
Waar zijn mijn gedachten naar toe gegaan. Plotseling gaan de gordijnen open en gaat het licht uit, men gaat vermoedelijk naar bed.

Het vervolg:

Mijn gedachte zijn weer bij de wandeling die ik zou maken. Dus ik loop maar weer verder en sla de hoek om, de dorpsstraat in ook wel genoemd de dubbele buurt, dit omdat er vroeger alleen maar huizen aan beide kant stonden. Op de hoek staat een huis met een pas gemaaid grasveld. In het huis is rustig, de mensen zijn niet thuis. Ik loop maar verder, er vliegt mij een auto voorbij met gedoofde lichten, even later de sirene van een politiewagen. De auto met gedoofde lichten verdwijnt in een woonwijk rechts van de weg, en de politie gaat er achteraan, even later hoor geen sirene meer. Zijn de vluchters gepakt??
Ik loop weer verder, en zie hier en daar licht branden in de huizen langs het pad waar ik gaan. Bij dit huis staat het avondeten op tafel, en er zitten vier mensen om heen, een vader en moeder en twee kinderen. bij het volgende huis staat de televisie aan maar er zit niemand in de kamer. Hij staat aan voor het geluid denk ik dan maar. Mijn wandeling gaat verder, ik zie links van mij een huis met een rieten dak, een beetje een somber huis, een donkere steeg er naast met veel bomen. Deze bomen kraken altijd in de wind, daar denken mensen dat hier geesten ronddwalen op zoek naar wat hun die onrust brengt. Sommige gaan hier 's avonds niet graag langs, in de zomer gaat dit nog wel, maar in de herfst en wintertijd ziet het erg griezelig uit. Maar weer verder langs een oude garage annex bloemenzaak en verder langs wat patricies huizen, hier brand volop licht, er is een verjaardag of en vergadering aan de gang, want er zijn veel mensen aanwezig. Verder maar weer kom een mevrouw tegen met haar hond, deze hond is blij dat hij weer een ander ziet, hij is jong en nog speels, dus hem maar even aangehaald en praatje gemaakt. Verder maar weer kom langs een wat statig huis met een grote tuin er om heen. Dit huis komt uit de tijd dat er door dit dorp veel vracht over het water en met paard en wagen werd vervoert. Dan langs een nieuw huis opgetrokken in de stijl van de vorige eeuw, voor mij hebben ze daar goed aan gedaan. Dan een langwerpige woning wat mij weer terug werpt in mijn jeugd, hier woonde de hoofdonderwijzer, en er achter stond de school.

Schoolmeestershuis

Mijn gedachte dwalen weer af, dus uit kijken dat je niet over een dwars liggende tegel struikel.

Groenteman Klaas Magret

Het huis op de hoek zou veel kunnen vertellen over het dorp, iedereen kwam daar wel voor een kleine boodschap (over het algemeen was men toch voor zijn boodschappen gewezen op de grote plaats in de buurt) postzegel, of zomaar voor een praatje, helaas is dit nu verleden tijd.
Even snel naar de overkant, want hoor dat de sirene afgaat van de brandweer, even later scheuren zij  mij voorbij richting het water, zijn ze op weg naar een brand of zal er weer een verkeersongeluk gebeurt zijn. Dit blijft even gissen. De taak van de brandweer is er niet gemakkelijker op geworden, dit omdat ze ook vaak bij verkeersongelukken assistentie moeten verlenen. We vervolgen onze tocht en komen langs een oude schipperskerk   (deze wordt zogenoemd omdat als men in de kerk omhoog kijkt men een omgekeerde sloep ziet), welke maar weinig wordt gebruikt, ook hier op het dorp is de kerkgang achteruit gegaan. Er worden tegenwoordig veelal zang en andere uitvoeringen gegeven. Door lopen maar weer verder, we komen nu op één van de oudste gedeeltes van het dorp.

De rondwandeling:

Dit dorp heeft drie café s en twee paarden wisselstation gehad. Er is nu nog één café over. Eén van deze café s wordt weer zoveel mogelijk in de oude stand teruggebracht maar dan wel als bewoning. Hulde aan deze mensen. Achter het café was een danszaal annex kolfbaan, zou deze er nog liggen, en jawel de kegelbaan ligt er nog. Vroeger werd er deze cafés tussen koorden gedanst, uiteraard na betaling.
Bij dit huis is nog een verhaal???
Uit overlevering:
De schuur die bij het Zijper Veerhuis hoorde. Tussen die schuur en het Zijper Veerhuis liep een brede steeg met een poort die een paar meter '(ínverdan)' stond. In die steeg hing ook de schommel van de zussen Marie en Geertje Swarthof. Door die steeg kwam je bij het gasfabriekje waarop Cees Swarthof het toezicht had.  Boven de tank, waar een hek met gaas om heen stond, hing een zwaar gewicht dat zorgde voor de druk op het gas. Het Zijper Veerhuis is aan het eind van de 19e eeuw gekocht door Cornelis Swarthof, toen caféhouder in Sint Maartensbrug, Aan de voorkant had het Zijper Veerhuis toentertijd een inspringende ingang met een inpandig hos waardoor je het café betrad. Het raam naast die inspring bood uitzicht richting de witte brug. Daar zaten moeder Rem en haar beide dochters ook te kijken toen er brand was in het pand van Nico Hazebelt, de bakker op de hoek van de Grote Sloot en de Egalementssloot. Het Zijper Veerhuis werd elke avond voorzien van vers zand op de vloer, een oude gewoonte die te maken had met mogelijkheid de boel schoon te houden in de tijd van onverharde wegen. Achter het café lag de kolfbaan, annex toneelzaal. Het Zijper Veerhuis had net als café Kromhout een kruidenierswinkel ja dat als je ervoor stond links van het was gesitueerd. (Verzameld door Karel Numan)

Eén van de vroegere café het Zijper Veerhuis
nu weer te lezen op het voorhuis.

De hoek om geslagen hier kunnen wij naar links of rechts. Ik heb deze keer besloten om naar links te gaan.Links van mij de bebouwing en rechts de vaart, met aan de overkant ook bebouwing. Deze bebouwing noemt men ook wel lint bebouwing. Maar daar komen wij niet voor, aan de huizen is te zien dat hier vroeger veel activiteiten waren zoals een bakkerij en diverse andere middenstand. Dit kwam voornamelijk door het transport over het water vanaf Alkmaar naar het achterland waar toen der tijd veel rijke kooplieden uit de stad zomers verbleven op hun plantage (Herenhuizen). Laten wij ons weg vervolgen, we komen langs een woning welke heeft dienst gedaan als gemeentehuis, er naast staat de gevangenis, thans als woning ingericht, voordien zat er een postkaarten museum in. Stap voor stap verder op onze weg langs het voetpad wat niet erg goed bij ligt. Langs een paar versprongen arbeiders woningen, deze nu allang in particuliere handen, het zij hun gegund.  Als we verder langs deze vaart zouden lopen komen we Boerderijen en werkmanshuisjes  tegen, een te lange tocht van 3 kilometer heen en 3 kilometer terug. Ik ga maar het bruggetje over de vaart heen. Dit was in de vorige eeuw de passage van het trammetje welke ons dorp aan deed. Maar dat is vervlogen tijd, het tramhuisje of te wel het stationsgebouw bestaat nog. Aan de overkant vervolgen wij onze weg, met ook hier ziet men weer dat de bebouwing bestaat uit herenhuizen en bedrijfjes. De meeste zijn nu als woning ingericht, dat brengt deze tijd met zich mee. We lopen weer terug naar de brug welke het dorp in tweeën deelt.

Een verhaal over het winkelbestand:

Aan deze brug hangt een verhaal vast, vroeger was deze brug wit geschilderd, maar door een grote dorps brand, ontstaan op de zolder van de Bakkerij door het omvallen van een kaars, boven op deze zolder lagen de takken bossen voor de oven. Bij deze brand is ook deze brug verbrand. Helaas heeft men voor het verkeer de brug verlaagd, zodat de recreatieve functie van de doorgaande vaart is afgesloten. Maar weer verder waar we gebleven waren. We gaan rechtuit naar het Noord Hollands kanaal. Hier ligt de bewoning aan de Westkant, met veelal dorps boerderijen, en ook nog wat Plantage 's. Dit waren herenhuizen met grote tuinen (plantage). Aan het water gaan we weer over een brug over het water. Dit dorp heeft drie bruggen. Aan de overkant ligt het zogenaamde veerhuis waar vroeger de brugwachter woonde, thans wordt de brug op afstand bediend. We lopen terug naar het Dorp en komen een nieuwbouw wijk tegen, maar die laten alsnog links liggen. We komen langs een dorps boerderij waar vroeger een groenteboer Broens woonde. Verder komen wij langs een tenten makerij ( de Waards tenten zijn beroemd in het binnen en buitenland welke)  helaas is deze ook gesloten. Dan langs de paarden wisselstation, waar nu appartementen zijn gebouw.

De Dubbele buurt:

We gaan de hoek om en vervolgen onze weg, rechts vinden wij een café en een restaurant, de woning er naast was vroeger het koetshuis waar de paarden gewisseld en gestald (het café wordt nu gerund door de toneelvereniging).

De Koepel (Café en Bistro De Keuken)

En links een voormalige slagerij(van de Molen) wat nu een puinhoop is, men is met een verbouwing begonnen maar die raakt maar niet af. Deze bebouwing stamt uit vervlogen tijd toen de dorps-weg (in de volksmond de dubbele buurt genoemd) nog een zandpad was. Dit was een zogenaamde lint bebouwing. Het is rustig vandaag op straat, het is ook een beetje guur weer met af en toe wat regen. Ik heb helaas mijn paraplu vergeten, en zal dan ook wel nat thuis komen. Maar daarom niet getreurd, maar even flink doorstappen en op huis aan. Een volgende keer gaan wij wat dieper in op wat de verschillende bedrijven waren.

Het winkelbestand aan de westkant: (rechts van mij ik sta met mijn rug naar de kust)

Dit dorp had veel winkels en bedrijven. Laten wij eens gaan kijken welke deze waren;

We gaan staan op de brug welke het dorp in vieren deelt.

De Grootesloot Noordzijde

De Grootesloot Westzijde

                                                                                                     







                                                         

Witgoedzaak van ???

Voor mij het dorp en achter mij de lint bebouwing die daar bij hoort. Ik sta nu met mijn gezicht naar het dorp, als ik rechts van mij aan de westkant kijk, dan zie ik direct een witgoed zaak vroeger beheert door de fam. C.Kaag, Thans woont een beeldhouwer.

daarnaast de botenbouw van fam. Ligthart en komen wij een winkel van sinkel van fam. Thomas (foto)
tegen, deze heeft een tijd als tandarts praktijk gediend,  daarnaast  een brandstoffen handel van de fa. Kuit, thans een woonhuis, verder een schildersbedrijf (foto),
en de motoren handel van de fam. Kuiper. (foto)

Rondom gelukkig

 Links van mij de bakkerij van de fam. de Nijs,  thans een snackbar Rondom gelukkig.

Bouwbedrijf P.Ott

Daarnaast het timmermansbedrijf  van de fam. Ott, deze is verhuist naar het industrieterrein.

en  Piet Waiboer (foto) de fouragehandel verderop een schildersbedrijf (foto). Dit bedrijf is nu ook een woonhuis.

Aan de rechterkant (Zuidkant)

Voor mij rechts de bakkerij van fam. Boersen (foto), thans een weverij van ???, en het oude Gemeentehuis (foto), nu ook een woning. De gevangenis,(foto) ook gebruikt als prentkaartenmuseum. Weer verderop heeft een graan-maalderij gestaan.

Links van mij (Zuidkant)

Links van mij een paarden wissel station, was tijdelijk een pension, en een benzinepompstation van fam. Leek geweest,  en verderop het befaamd De Waard-tenten-bedrijf van de  fam. de Waard, deze is verhuist naar verder in het land
De slagerij van de fam. van der Molen. Dit is  ook verbouwd tot woonhuis,
Een de kruidenier, fam. ?????thans woonhuis veel vroeger ook nog groenteman fam.  Broens gevestigd in een boerderij die ook als woning is ingericht. Tussen de kruidenier Eriks en Broens in een klein huisje Palingboer Piet Ott.

Recht voor mij: (richting Schagen).

De drie café op een rij

Recht voor mij aan de rechterkant, zie ik drie café s  en een restaurant, één van de café is nog in bedrijf de andere zijn woonhuizen en een kapperszaak geworden, verder een melkboer ,  Reindert Buisman, maar deze is verhuist naar Rodeshie. Later heeft er nog weer een andere melkboer ingewoond fam. Bakker maar deze is er mee gestopt en dus ook gesloten, en verbouwd tot woonhuis, een loodgieter/smid fam. Tuin , deze heeft het nog lang volgehouden, maar toch ook gestopt en alles verkocht, dit was één van de café genaamd de KROMHOUT deze wordt in oude glorie hersteld maar niet als café maar als woonhuis.

Een groenteboer Klaas Margret, door iedereen Ome Klaas genoemd maar ook deze is gesloten, er voor woonde er de fam. Bakker, het zijn nu appartementen. Dan de woning van een verzekering, vroeger het Waterschap. Veel verder een kleine winkel  De BRUG, nu nog open met allerhande levensmiddelen, deze winkel is nu weer gesloten, te weinig klanten.

Daarvoor was nog een bloemenzaak van de fam. Rampen, deze is ook ter ziele.


Een loodgieter Klaas van Dijk deze is er ook mee gestopt.

Oude situatie toen nog de smederij
voor staat nog de stelling op paarden
te beslaan

Nieuwe situatie

Ook nog weer een melkboer, fam. Raat, ook gestopt.

Voormalige melkboer

Dan links van mij een slagerij van fam. van der Molen, wordt al jaren verbouwd voor een woning.

Slagerij van der molen.

, en de smederij van de Hr. Bodegrave, welke een van de oudste uit de omgeving, helaas is na het overlijden van de smid alles weggehaald en is er nu een B&B in gevestigd.





Verder wederom een kruidenierswinkel  van de fam. Thomas, waar alles te koop was. Daar zit nu een fysiotherapeut.(foto)

En de drukkerij van fam. van Loenen, daar werd de Zijper  Courant gedrukt (thans te lezen in het. en op de webside van het  Zijper Museum). Waar nu een antiekzaak in zit, ziet er wel erg vervallen uit.

Drukkerij van Loenen

Verder een elektricien Henk de Graaf, ook deze is verdwenen.

Elektricien H. de Graaf

Een paar meter verderop een kleermaker de familie. Veter, thans een woonhuis.

Kleermaker Veter

De Boerenleenbak, thans Notariskantoor.
Een fruitteler annex kippenhouder de fam. Koster.( met een Camping welke op last van de Gemeente is ontruimt). Hier is de Nieuwbouw het Hoenderpark verrezen zie verder in dit verslag. Van  al deze bedrijven zijn nog over één café, één timmermansbedrijf, een snackbar, botenbouw.

En op het industrieterrein zijn verschillende bedrijven.

De Schoolstraat

Wij gaan vanaf de brug bij het voormalige kantoor van de KI. rechtsaf de school-straat in. Deze naam herinnert nog aan de lagere school die hier heeft gestaan. Allereerst komen wij een Kinderdagverblijf (Hoi Pipelepoi)  de apotheek van de huisarts tegen. Als we rechtsaf slaan komen wij langs de Brandweergarage, en komen dan op plek waar vroeger de ijsbaan was, en de kleuterschool, thans zijn hier ook woningen gebouwd, rond een speeltuintje.
Verder in deze straat is alleen bebouwing. Met aan ons linkerhand het dierentuintje met een afwisseling aan dieren. Zoals herten etc.
 Even verderop gaan wij rechts de Hulststraat in, dit is een van de eerste nieuwbouwwoningen, deze zijn in de jaren zestig van de vorige eeuw gebouwd. Aan onze linkerhand lopen wij langs het voormalige tramhalte, welke langs dit dorp heeft gelopen. Lange tijd heeft er een kolenhandel van de fam. Bakker naast  gezeten. Het station diende als woning. Thans wordt het ook nog bewoond. Op de plaats van de kolenschuren, staan nu woningen. Aan het eind van deze straat komen wij de J.A. de Boerstraat een rondweg door het dorp.
Rechtsaf gaan we richting de Grote sloot die door het dorp loopt.

De J.A. de Boerstraat:

Linksom komen we  langs de voorkant van het station waar de naam van het dorp nog voorkomt. De buitenzijde mag niet verbouwd worden vanwege de historische waarde.
 Lopen wij verder dan komen wij weer langs de school-straat, deze laten wij links liggen en gaan even verder linksaf de Siemers-straat in. Ook dit is nieuwbouw de meeste zijn gebouwd in de tijd dat de bedrijven (o.a. Het ECN in Petten) in de omgeving veel mensen nodig hadden. Rechts van ons zijn op het grasveld zogenaamde bejaarden  huisjes gebouwd, tegenwoordig wonen er over het algemeen jongelui in. Wandelen wij deze straat uit dan komen wij weer uit op de J.A. de Boerstraat. Wij vervolgens onze weg en komen langs nieuwe woningen voor onvolkomen gezinnen. Deze hebben een kamer meer op de boven verdieping. Verder komen langs een lintbebouwing  en kleine poel met een molentje er in, vroeger stond hier een boerderij die eindigt bij de dorpsstraat welke wij al onder de loep hebben genomen.

De Nieuwbouw het Hoenderpark.

Weer gaan op de dorpsstraat linksaf en wandelen een honderd meter, en we slaan rechtsaf een nieuwe wijk in. Vroeger was dit een fruitboomgaard, met daarin enkele kippenhokken.

Daar heeft deze wijk zijn naam aan te danken. Als ik op de eerste straat rechts afsla dan kan ik een rondje door deze wijk maken. Er zijn verschillende woningen welke een brug over de sloot hebben bij hun voordeur en/of garage. In deze nieuwe wijk zijn er nogal eens wat woningen te koop (liefhebbers???). Lopend langs de speeltuin welke groot is opgezet, met een speelveld en speeltoestellen. Na een rond gang kom je uit bij een beeldengroep voorstellende het voeren van een stel kippen met een haan. Wij vervolgen onze weg door rechts af te slaan over het daar gelegen bruggetje, en komen in een wat oudere nieuwe wijk.
Hier kunnen wij over het tegelpad langs de begroeiing welke al aardig door de jeugd is vernield. Wij slaan aan het eind linksaf en komen op een plein met een speeltuin. Rondom vind men allemaal koopwoningen welke er goed uitzien. Lopen wij verder dan komen wij langs wat kleine woningen van de wooncompagnie de grootste verhuurder op dit dorp.  We slaan rechtsaf en nemen het tegelpad achter de huizen om.

De Grootte sloot:

En komen aan de Grote Sloot, langs deze vaart is een lint bebouwing, deze is wel het oudste van het dorp. Heel vroeger ging hier boot door welke mensen vervoerde naar Alkmaar. Ook werd de melk zo bij de boeren vandaan gehaald. Men vind nog enkele boerderijen langs deze vaart. We slaan rechtsaf en komen bij het kanaal, dit kanaal is later gegraven om met de boot in Schagen en verder richting Kolhorn te komen. Voor het kanaal slaan wij linksaf over de brug en nemen de andere kant van de  Grootte sloot. Hier komen wij langs boerderijen en Patricius-huizen aan het eind komen wij langs een Timmerbedrijf welke thans is verhuisd naar het industrie terrein buiten het dorp, hiernaast een Cafetaria, wat vroeger een bakkerij was en komen uit bij de brug waar het verhaal begon. We kunnen langs het water verder lopen, en komen dan uiteindelijk bij het trambruggetje ook wel de Bos-brug genoemd. Als wij die oversteken komen aan de andere kant van de vaart, slaan linksaf en komen langs het voormalige gemeentehuis. Daarvoor passeerde we het cachot,  later het prentbriefkaartmuseum, nu omgebouwd als woonhuis. Lopen wij verder dan komen wij langs de een oude bakkerij, thans een weverij en opleiding daarvoor. Zo komen wij weer uit bij de brug waar het verhaal is gestart. Als we de brug oversteken richting het westen komen wij langs een beeldhouwerij, en een oude kippen-houdenrij welke niet meer in bedrijf is. Hier loopt een pad langs naar de volkstuinvereniging. Even verder ligt het bedrijventerrein. Deze weg komt uiteindelijk uit bij het buurtje.
Als ik op de brug sta en richting het Oosten kijk zie ik Schagen liggen. Aan het eind van het dorp ligt het voormalig gemeentehuis. Dit heeft eerst dienst gedaan als bejaardenhuis, daarna hebben er Vietnamezen in gezeten. Toen is het verbouwd als gemeentehuis, thans staat het leeg en er wordt over gesproken er een Polenhotel van te maken. In een van de vleugels bevindt zich nu nog het Zijpermuseum.


Mogelijk heb ik iets vergeten, maar daar kom later wel weer op terug.

Nieuwe informatie.  zie bijzonderen mensen van mijn dorp